360 graden fotografie zit flink in de lift. Niet alleen wordt de software die je nodig hebt om afzonderlijke foto’s tot panorama’s om te smeden steeds gebruiksvriendelijker, ook zijn er tegenwoordig actioncams te koop waarmee je zonder enige verdere bewerkingen achteraf 360 graden foto’s maakt. Helemaal leuk wordt het als je gebruik maakt van een drone, om zodoende 360 graden luchtfoto’s te maken.

Wiebe de Jager demonstreert in onderstaande video twee manieren om zelf 360 graden luchtfoto’s te maken: met de Ricoh Theta S 360 graden camera en met gebruik van de gratis app DronePan, in combinatie met panorama-stitchingsoftware. Verderop in dit artikel vind je ook voorbeelden van de uiteindelijke 360 graden panorama’s.

Bekijk eerst de uitlegvideo:

Methode 1: gebruik maken van een 360 graden actioncam

De Theta S camera van Ricoh is een pocketformaat 360 graden camera die voorzien is van 2 fisheye-lenzen, die elk een beeldhoek van iets meer dan 180 graden hebben. Daardoor kan de camera in één gang zowel foto’s als videobeelden maken van de gehele omgeving. Dankzij het lage gewicht van de Theta S (170 gram) is het geen probleem om deze door middel van een drone de lucht in te sturen, zodat je ook vanuit de lucht 360 graden foto’s kunt maken.

De Ricoh Theta S: een pocketformaat 360 graden camera

Voor deze test werd een DJI Phantom 3 Professional gebruikt als ‘moederschip’. De Theta S werd met een ietwat provisorische ophanging aan het landingsgestel van de quadcopter bevestigd:

Een provisorische maar effectieve ophanging

De Theta S beschikt over een timelapse-functie, die ervoor zorgt dat de camera om de zoveel seconden een foto maakt: ideaal voor dit doel. Je stuurt de drone naar de gewenste locatie en hoogte, wacht even een minuutje zodat er een stuk of wat foto’s gemaakt zijn, en haalt de drone met daaraan de 360 graden camera weer naar beneden. Ondertussen blijft de dronecamera natuurlijk ook gewoon functioneren, zodat je op je FPV display kunt meekijken.

De Ricoh Theta S onder de DJI P3P

Mocht je ook op deze manier willen experimenteren met 360 graden luchtfotografie, let dan wel op dat je de wifi van de 360 graden camera uitschakelt voordat je opstijgt, om interferentie met het radiosignaal voor de besturing van de drone te voorkomen. Het is ook van belang dat het niet al te hard waait, want dan gaat de camera teveel bungelen. De drone wil dat compenseren, waardoor het gevaar ontstaat dat de set steeds harder gaat slingeren en het koord in de propellers komt.

De Theta S, middels een mini-tripod verbonden aan een koord

Voor onderstaand voorbeeld werd de drone naar een hoogte van 50 meter gebracht. De belichting stond op automatisch. Het risico is dat de lucht overbelicht raakt en de grond onderbelicht:

Aangezien de grond inderdaad nogal onderbelicht was, zijn de schaduwen in de foto nadien in Photoshop iets opgehaald. Dit is het resultaat:

Het voordeel van deze methode is dat de 360 graden foto’s direct klaar zijn. Afgezien van misschien wat schaduwcorrectie kun je de foto’s meteen uploaden naar websites als Round.me. Het nadeel is dat de resolutie van de foto’s beperkt is, in het geval van de Ricoh Theta S maximaal 14 megapixels. Daardoor zijn de resulterende panorama’s niet heel erg gedetailleerd. De sterke bolling van de lenzen zorgt bovendien ook voor relatief veel vertekening en lensfouten zoals purple wringing.

Methode 2: gebruik maken van DronePan en stitchingsoftware

Wil je niet investeren in een 360 graden camera en beschik je over een Phantom 3 of Inspire 1? Dan kun je er ook voor kiezen om aan de slag te gaan met de gratis app DronePan. Deze app zorgt ervoor dat je toestel op de gewenste locatie een serie foto’s maakt, waarbij zowel camera als drone automatisch gedraaid worden. De resulterende foto’s kun je nadien met software als PTGui of Autopano Pro aan elkaar stitchen tot één 360 graden foto.

Op deze screenshot is goed te zien hoe een panorama opgebouwd wordt uit afzonderlijke luchtfoto’s

Je kunt natuurlijk ook andere merken en typen drones gebruiken voor het maken van de afzonderlijke foto’s die in je panorama gaan, alleen is het dan de vraag of er software beschikbaar is die je drone automatisch de benodigde foto’s laat maken. Je zult dan handmatig een reeks foto’s moeten maken, waarbij je ervoor dient te waken dat er voldoende overlap tussen de foto’s is, anders kan de stitchingsoftware er later geen chocola van maken.

DronePan is erg eenvoudig in gebruik. Je stijgt op zoals je gewend bent, gebruik makend van de DJI Go app, en zodra je bent aangeland op het punt waarvandaan je een panorama wilt maken, open je de DronePan app en druk je op de ‘Play’ button. Je moet wel even de controller op de F-stand zetten, anders kan de app de besturing over je drone niet overnemen. De gehele cyclus duurt zo’n 2 minuten. Maak je gebruik van een Inspire 1, dan kun je ervoor kiezen om het hele toestel of alleen de camera te laten draaien.

Hogere resolutie
Het voordeel van deze methode is dat de uiteindelijke panoramafoto een veel hogere resolutie heeft. Er wordt immers gebruik gemaakt van meerdere afzonderlijke foto’s, in dit geval elk met een resolutie van 12 megapixels. Onderstaande foto, die gegenereerd werd met het programma PTGui, heeft bijvoorbeeld een resolutie van 14.576 × 7.288 pixels. Daardoor kun je veel meer details onderscheiden in de foto, ook als je inzoomt:

Onderstaand versie werd gemaakt op basis van dezelfde reeks foto’s, maar dan gestiched met Autopano Pro 4. Er werd gewerkt met de standaardinstellingen van de software, waarbij helaas niet automatisch werd gedetecteerd dat een deel van het zichtveld ontbreekt. Daardoor wordt het panorama gekromd weergegeven in de viewer:

Een nadeel van deze methode, waarbij je gebruik maakt van de camera van de drone zelf, is dat je geen volledige 360 graden foto krijgt. De camera van de Phantom 3 en van de Inspire 1 kan immers niet recht omhoog draaien. Een deel van de hemel valt daardoor weg. Verder loop je de kans dat er propellers op de afzonderlijke foto’s te zien zijn, die dan mogelijk ook in het panorama opduiken.

Manual of automatische belichting
Let er ook op dat als je aan de gang gaat met DronePan, je eerst de camera instelt op Manual belichting. Doe je dat niet, dan krijgt elke foto een afzonderlijke belichtingsinstelling mee. Het hangt van de stitchingsoftware af hoe deze belichtingen vervolgens weer op elkaar afgestemd worden. Een voorbeeld van een panorama op basis van foto’s die gemaakt zijn met automatische belichting vind je hieronder.

Houd er ook rekening mee dat de hele cyclus van DronePan zo’n 2 minuten in beslag neemt. Als er op de grond sprake is van zich verplaatsende objecten, of er net een wolk voor de zon schuift, dan kan dat tot storende afwijkingen in je panoramafoto leiden. Het beste vlieg je dus niet al te dicht bij de grond en zorg je ervoor dat je even wacht totdat het erop lijkt dat het licht een paar minuten gelijk zal blijven.

Conclusie

Het is erg leuk om te experimenteren met 360 graden luchtfotografie. De snelste resultaten haal je met een 360 graden actioncam, maar de kwaliteit van de foto’s houdt te wensen over. De beste resultaten verkrijg je met de combinatie DronePan en software als PTGui/Autopano Pro. Welk pakket je het beste kunt gebruik hangt een beetje af van je eigen voorkeur. PTGui is iets goedkoper ( € 79,-) dan Autopano Pro (€ 99,-), en levert met de defaultinstellingen meteen bruikbare panorama’s op.

Op welke hoogte je het beste kunt vliegen hangt een beetje af van het effect dat je wilt bereiken en het landschap dat je wilt vastleggen. Vlieg je te hoog, dan heb je meer overzicht, maar worden details op de grond al snel te klein. Vlieg je te laag, dan loop je de kans dat er storende fouten ontstaan in je panorama’s en heb je minder wijds uitzicht. Laag vliegen leent zich natuurlijk wel goed voor het vastleggen van mooie objecten en de omgeving eromheen.

Voor welke methode je ook kiest, de 360 graden foto’s kun later in een browser of op je smartphone of tablet openen, waarbij je alle kanten op kunt kijken. Ook is het mogelijk om de foto’s te bekijken met behulp van een virtual reality-bril. Letterlijk een leuke nieuwe dimensie aan je luchtfotografiehobby dus, en er zijn ook interessante toepassingen denkbaar op het gebied van toerisme en in de bouwsector.