De DJI Spark mag dan klein van formaat zijn, de drone herbergt flink wat mogelijkheden als het gaat om video en fotografie. En middels softwareupdates voegt DJI ook steeds nieuwe features toe. Eén van die nieuwe functies die de DJI Go 4 app sinds kort herbergt is de 180º Pano functie, waarmee je automatisch samengestelde overzichtsfoto’s kunt maken. Ik trok er bij windkracht vier op uit om deze nieuwe functie te testen.
De Spark was vanaf het begin al in staat om panoramafoto’s te maken, zowel horizontaal als verticaal. In beide gevallen neemt de drone negen foto’s die vervolgens automatisch aan elkaar gestitched kunnen worden. Daarvoor hoef je geen speciale software te installeren; de DJI Go app zorgt zelf voor het aan elkaar lassen van de foto’s.
Met de nieuwe 180º Pano mode wordt deze functie verder uitgebreid. Eenmaal geactiveerd middels het foto-instellingenmenu neemt de Spark automatisch 21 foto’s, die vervolgens in de DJI Go app automatisch aan elkaar gestitched kunnen worden. Op die manier kun je zeer brede panoramafoto’s maken zonder dat je kennis hoeft te hebben van de bewerkingen en programma’s die normaal gesproken nodig zijn om foto’s aan elkaar te plakken.
21 bronfoto’s
De functie is supereenvoudig in gebruik. Het is inderdaad een kwestie van een druk op de knop om de Spark aan de gang te zetten met het maken van foto’s. De drone draait steeds automatisch een stukje om zijn as, en laat vervolgens de gimbal op en neer bewegen om zodoende in totaal 21 bronfoto’s te maken.
Ondanks strong wind warning toch pano’s maken
Dat lukt wonderbaarlijk genoeg ook bij flinke wind. Toen ik de functie ging uittesten stond er een flinke wind, zeker windkracht 4. Ondanks de high wind warning die de drone gaf kon ik toch de 180º Pano functie activeren. In een paar gevallen werd het proces echter wel onderbroken, mogelijk door de harde wind, maar het lukte desondanks om een paar zeer aardige foto’s te maken van Den Haag en de haven van Scheveningen.
180º pano van Den Haag (klik voor vergroting)
Alhoewel de drone door de harde wind tijdens het maken van de foto’s flink schuin hing zijn de resulterende panorama’s helemaal niet onaardig, op een paar kleine stitchfoutjes na. Ook zijn in sommige delen van de foto’s stukjes propeller te zien, maar die zijn redelijk eenvoudig werk te werken tijdens het nabewerken van de foto’s. De twee voorbeeldfoto’s in dit artikel zijn overigens niet nabewerkt.
180º pano van de haven van Scheveningen (klik voor vergroting)
Niet opgeslagen op geheugenkaartje
Handig is dat het stitchen zoals gezegd vanuit de DJI Go app in gang gezet kan worden, na het maken van een serie foto’s. Jammer is alleen dat het eindresultaat niet op het geheugenkaartje dat in de Spark zit wordt weggeschreven. Je moet de pano’s dus vanuit de Go app opslaan op je smartphone of tablet. Handig is wel weer dat de bronfoto’s netjes per serie in een mapje worden opgeslagen. Mocht je dat willen, dan kun je dus altijd nog op een computer met het stitchen van de originele foto’s aan de slag met een pakket als PTGui of AutoPano Pro.
De afzonderlijke bronfoto’s worden overzichtelijk opgeslagen op de micro-SD card. De panorama’s vind je hier echter niet terug.
De uiteindelijke panoramafoto’s worden opgeslagen in het .png formaat en hebben een resolutie van 3.423 bij 1.354 pixels, ofwel ca. 4,6 megapixels. Dat is dan wel weer raar, vooral als je bedenkt dat de afzonderlijke bronfoto’s een resolutie van 3.968 bij 2.976 pixels hebben (12 megapixels). Verwacht dus geen pano’s met ultrahoge resolutie direct vanuit de Spark, daarvoor moet je toch echt met losse computersoftware aan de slag. Maar voor het snel maken van een 180º panoramafoto die je direct kunt delen via Facebook of een ander social media platform is de functie zeer geschikt, zelfs als het wat harder waait.
Misschien ben je wel eens op bezoek geweest bij het Panorama Mesdag, een levensgroot cilindervormig schilderij dat het Scheveningen van de 19e eeuw weergeeft. Een 21e eeuwse variant hierop is het project Den Haag 360, waarbij een drone werd gebruikt om panoramafoto’s van Den Haag en Scheveningen te maken.
Het project is een initiatief van Wiebe de Jager, schrijver van het boek Dronefotografie. De Jager is zelf woonachtig in Den Haag en het leek hem een leuk idee om zijn woonplaats eens vanuit de lucht vast te leggen, met behulp van een drone en een speciale 360º camera.
Het resultaat is een interactieve fotoserie die bekeken kan worden op de website Round.me. Helaas zijn er in Den Haag nogal wat nofly-zones, dus het aantal locaties dat op deze manier vastgelegd kan worden is beperkt. Desondanks bieden de foto’s een uniek perspectief op de hofstad.
De camera die voor het maken van de foto’s werd gebruikt is de Panono camera, die panoramafoto’s maakt in een resolutie van 108 megapixels. De Panono beschikt over maar liefst 36 afzonderlijke camera’s, waarvan de beelden door speciale software gestitched worden tot één geheel. Om de camera de lucht in te krijgen werd gebruik gemaakt van de Yuneec Typhoon H.
Sinds kort kan Facebook naast 360º video’s ook 360º foto’s weergeven. Als zo’n foto in je timeline verschijnt, dan kun je op je mobiel echt om je heen kijken, alsof je zelf op de locatie waar de foto genomen werd aanwezig bent. Maar niet alle 360º foto’s worden automatisch als zodanig herkend. Mocht je bijvoorbeeld zelfgemaakte 360º luchtfoto’s willen uploaden, dan moet je nog een aantal stappen doorlopen voordat Facebook je foto als zijnde een 360º foto behandelt. Hierbij een korte handleiding.
Onlangs plaatste ik een artikel over het maken van 360 graden luchtfoto’s met behulp van tools als DronePan of Litchi en panorama stitchingsoftware zoals PTGui of Autopano Pro. Als je het resultaat van dit proces uploadt naar Facebook dan wordt de foto echter niet meteen herkend als 360º foto. Je moet nog een aantal stappen doorlopen om ervoor te zorgen dat dit wel goed gaat.
Deze 360º luchtfoto werd in de bergen van Madeira gemaakt met een Panono Camera, opgehangen onder een Phantom 3. Facebook herkent de foto echter niet automatisch als 360º foto.
Voordat je de foto uploadt, moet je in de metadata namelijk nog opgeven dat het een 360 graden panorama betreft. Dat gaat het makkelijkst door in de zogenaamde Exif metadata van de foto op te geven dat de opname gemaakt is met een Rico Theta S, een consumentencamera die kant en klare 360º foto’s maakt. Daardoor dwing je Facebook de foto te behandelen als een interactieve panorama, in plaats van als een gewone (statische) foto.
Zorg er eerst voor dat de foto een maximale breedte van 6.000 pixels heeft, bij een aspect ratio van 2:1 (dus 3.000 pixels hoog). Open de file dan in een Exif editor en voeg bij het onderdeel over de cameraspecificaties bij ‘Make’ de naam ‘RICOH’ in, en bij ‘Model’ vul je ‘RICOH THETA S’ in. Mocht je geen software hebben om de Exif metadata van je foto te bewerken, dan kun je ook terecht op de website http://thexifer.net.
Upload de foto waarvan je de metadata hebt aangepast vervolgens middels de Facebook app op je smartphone of tablet (dus niet via de browser op een computer) naar Facebook. Als het goed is wordt deze nu inderdaad herkend als 360º foto. Als dit het geval is, dan zie je een klein kompasje verschijnen ten teken dat het om een 360º foto gaat en wordt de foto na het plaatsen als het goed is geopend in een interactieve viewer.
Klik op onderstaande afbeelding om de uiteindelijke interactieve 360º luchtfoto op Facebook te bekijken.
360 graden fotografie zit flink in de lift. Niet alleen wordt de software die je nodig hebt om afzonderlijke foto’s tot panorama’s om te smeden steeds gebruiksvriendelijker, ook zijn er tegenwoordig actioncams te koop waarmee je zonder enige verdere bewerkingen achteraf 360 graden foto’s maakt. Helemaal leuk wordt het als je gebruik maakt van een drone, om zodoende 360 graden luchtfoto’s te maken.
Wiebe de Jager demonstreert in onderstaande video twee manieren om zelf 360 graden luchtfoto’s te maken: met de Ricoh Theta S 360 graden camera en met gebruik van de gratis app DronePan, in combinatie met panorama-stitchingsoftware. Verderop in dit artikel vind je ook voorbeelden van de uiteindelijke 360 graden panorama’s.
Bekijk eerst de uitlegvideo:
Methode 1: gebruik maken van een 360 graden actioncam
De Theta S camera van Ricoh is een pocketformaat 360 graden camera die voorzien is van 2 fisheye-lenzen, die elk een beeldhoek van iets meer dan 180 graden hebben. Daardoor kan de camera in één gang zowel foto’s als videobeelden maken van de gehele omgeving. Dankzij het lage gewicht van de Theta S (170 gram) is het geen probleem om deze door middel van een drone de lucht in te sturen, zodat je ook vanuit de lucht 360 graden foto’s kunt maken.
De Ricoh Theta S: een pocketformaat 360 graden camera
Voor deze test werd een DJI Phantom 3 Professional gebruikt als ‘moederschip’. De Theta S werd met een ietwat provisorische ophanging aan het landingsgestel van de quadcopter bevestigd:
Een provisorische maar effectieve ophanging
De Theta S beschikt over een timelapse-functie, die ervoor zorgt dat de camera om de zoveel seconden een foto maakt: ideaal voor dit doel. Je stuurt de drone naar de gewenste locatie en hoogte, wacht even een minuutje zodat er een stuk of wat foto’s gemaakt zijn, en haalt de drone met daaraan de 360 graden camera weer naar beneden. Ondertussen blijft de dronecamera natuurlijk ook gewoon functioneren, zodat je op je FPV display kunt meekijken.
De Ricoh Theta S onder de DJI P3P
Mocht je ook op deze manier willen experimenteren met 360 graden luchtfotografie, let dan wel op dat je de wifi van de 360 graden camera uitschakelt voordat je opstijgt, om interferentie met het radiosignaal voor de besturing van de drone te voorkomen. Het is ook van belang dat het niet al te hard waait, want dan gaat de camera teveel bungelen. De drone wil dat compenseren, waardoor het gevaar ontstaat dat de set steeds harder gaat slingeren en het koord in de propellers komt.
De Theta S, middels een mini-tripod verbonden aan een koord
Voor onderstaand voorbeeld werd de drone naar een hoogte van 50 meter gebracht. De belichting stond op automatisch. Het risico is dat de lucht overbelicht raakt en de grond onderbelicht:
Aangezien de grond inderdaad nogal onderbelicht was, zijn de schaduwen in de foto nadien in Photoshop iets opgehaald. Dit is het resultaat:
Het voordeel van deze methode is dat de 360 graden foto’s direct klaar zijn. Afgezien van misschien wat schaduwcorrectie kun je de foto’s meteen uploaden naar websites als Round.me. Het nadeel is dat de resolutie van de foto’s beperkt is, in het geval van de Ricoh Theta S maximaal 14 megapixels. Daardoor zijn de resulterende panorama’s niet heel erg gedetailleerd. De sterke bolling van de lenzen zorgt bovendien ook voor relatief veel vertekening en lensfouten zoals purple wringing.
Methode 2: gebruik maken van DronePan en stitchingsoftware
Wil je niet investeren in een 360 graden camera en beschik je over een Phantom 3 of Inspire 1? Dan kun je er ook voor kiezen om aan de slag te gaan met de gratis app DronePan. Deze app zorgt ervoor dat je toestel op de gewenste locatie een serie foto’s maakt, waarbij zowel camera als drone automatisch gedraaid worden. De resulterende foto’s kun je nadien met software als PTGui of Autopano Pro aan elkaar stitchen tot één 360 graden foto.
Op deze screenshot is goed te zien hoe een panorama opgebouwd wordt uit afzonderlijke luchtfoto’s
Je kunt natuurlijk ook andere merken en typen drones gebruiken voor het maken van de afzonderlijke foto’s die in je panorama gaan, alleen is het dan de vraag of er software beschikbaar is die je drone automatisch de benodigde foto’s laat maken. Je zult dan handmatig een reeks foto’s moeten maken, waarbij je ervoor dient te waken dat er voldoende overlap tussen de foto’s is, anders kan de stitchingsoftware er later geen chocola van maken.
DronePan is erg eenvoudig in gebruik. Je stijgt op zoals je gewend bent, gebruik makend van de DJI Go app, en zodra je bent aangeland op het punt waarvandaan je een panorama wilt maken, open je de DronePan app en druk je op de ‘Play’ button. Je moet wel even de controller op de F-stand zetten, anders kan de app de besturing over je drone niet overnemen. De gehele cyclus duurt zo’n 2 minuten. Maak je gebruik van een Inspire 1, dan kun je ervoor kiezen om het hele toestel of alleen de camera te laten draaien.
Hogere resolutie
Het voordeel van deze methode is dat de uiteindelijke panoramafoto een veel hogere resolutie heeft. Er wordt immers gebruik gemaakt van meerdere afzonderlijke foto’s, in dit geval elk met een resolutie van 12 megapixels. Onderstaande foto, die gegenereerd werd met het programma PTGui, heeft bijvoorbeeld een resolutie van 14.576 × 7.288 pixels. Daardoor kun je veel meer details onderscheiden in de foto, ook als je inzoomt:
Onderstaand versie werd gemaakt op basis van dezelfde reeks foto’s, maar dan gestiched met Autopano Pro 4. Er werd gewerkt met de standaardinstellingen van de software, waarbij helaas niet automatisch werd gedetecteerd dat een deel van het zichtveld ontbreekt. Daardoor wordt het panorama gekromd weergegeven in de viewer:
Een nadeel van deze methode, waarbij je gebruik maakt van de camera van de drone zelf, is dat je geen volledige 360 graden foto krijgt. De camera van de Phantom 3 en van de Inspire 1 kan immers niet recht omhoog draaien. Een deel van de hemel valt daardoor weg. Verder loop je de kans dat er propellers op de afzonderlijke foto’s te zien zijn, die dan mogelijk ook in het panorama opduiken.
Manual of automatische belichting
Let er ook op dat als je aan de gang gaat met DronePan, je eerst de camera instelt op Manual belichting. Doe je dat niet, dan krijgt elke foto een afzonderlijke belichtingsinstelling mee. Het hangt van de stitchingsoftware af hoe deze belichtingen vervolgens weer op elkaar afgestemd worden. Een voorbeeld van een panorama op basis van foto’s die gemaakt zijn met automatische belichting vind je hieronder.
Houd er ook rekening mee dat de hele cyclus van DronePan zo’n 2 minuten in beslag neemt. Als er op de grond sprake is van zich verplaatsende objecten, of er net een wolk voor de zon schuift, dan kan dat tot storende afwijkingen in je panoramafoto leiden. Het beste vlieg je dus niet al te dicht bij de grond en zorg je ervoor dat je even wacht totdat het erop lijkt dat het licht een paar minuten gelijk zal blijven.
Conclusie
Het is erg leuk om te experimenteren met 360 graden luchtfotografie. De snelste resultaten haal je met een 360 graden actioncam, maar de kwaliteit van de foto’s houdt te wensen over. De beste resultaten verkrijg je met de combinatie DronePan en software als PTGui/Autopano Pro. Welk pakket je het beste kunt gebruik hangt een beetje af van je eigen voorkeur. PTGui is iets goedkoper ( € 79,-) dan Autopano Pro (€ 99,-), en levert met de defaultinstellingen meteen bruikbare panorama’s op.
Op welke hoogte je het beste kunt vliegen hangt een beetje af van het effect dat je wilt bereiken en het landschap dat je wilt vastleggen. Vlieg je te hoog, dan heb je meer overzicht, maar worden details op de grond al snel te klein. Vlieg je te laag, dan loop je de kans dat er storende fouten ontstaan in je panorama’s en heb je minder wijds uitzicht. Laag vliegen leent zich natuurlijk wel goed voor het vastleggen van mooie objecten en de omgeving eromheen.
Voor welke methode je ook kiest, de 360 graden foto’s kun later in een browser of op je smartphone of tablet openen, waarbij je alle kanten op kunt kijken. Ook is het mogelijk om de foto’s te bekijken met behulp van een virtual reality-bril. Letterlijk een leuke nieuwe dimensie aan je luchtfotografiehobby dus, en er zijn ook interessante toepassingen denkbaar op het gebied van toerisme en in de bouwsector.
Wil je meer lezen over het vliegen en fotograferen met een drone? Dan is het handboek 'Dronefotografie' iets voor jou!
• Aankoop en voorbereiding
• Vliegtips en regelgeving
• Dronefotografie in de praktijk